آشنايي با اداره تحقيقات هواشناسي كشاوزي
فعاليتهاي اداره تحقيقات هواشناسي كشاورزي
مقدمه
يكي از گرايش هاي علم هواشناسي ، رشته
هواشناسي كشاورزي است كه به مطالعه اثرات محيطي كره زمين ( آّب و هوا و خاك ) بر
روي موجودات زنده گياهي و جانوري مي پردازد .
هواشناسي كشاورزي اثرات پارامترهاي آب و هوايي ،
هيدرولوژيكي و خاك را بر روي توليدات
كشاورزي
اعم از زراعي ، باغي ، دامي ، مرتع ، جنگل و
آبزيان
مورد
بررسي
قرار
مي
دهد . هدف هواشناسي كشاورزي پيدا نمودن روابط متقابل بين موجودات زنده گياهي و
حيواني و محيط پيرامون آنها
در جهت كاهش
خسارتهاي ناشي از پديده هاي زيان بخش جوي مانند آفات و بيماريها ، تنش هاي گرمايي
و آبي ،سرما و
يخبندان و غيره
مي
باشد .
زمينه
هاي خدمات هواشناسي كشاورزي
دامنه علم هواشناسي كشاورزي از لايه هاي مختلف اعماق خاك
، جائيكه ريشه گياهان و درختان قرار گرفته و سپس لايه هواي نزديك زمين مكاني كه
گياهان و حيوانات زندگي
مي كنند تا سطوح فوقاني جو كه در آن
فرآيندهاي انتقال و پخش گرده هاي گياهي رخ مي
دهد ، گسترش يافته است . بنابراين از نقطه نظر مقياس مكاني زمينه هاي خدمات
هواشناسي كشاورزي در برگيرنده اعماق خاك تا سطح زمين و لايه هاي بالايي اتمسفر مي
باشد .
استفاده بهينه از اطلاعات هواشناسي و فرآيندهاي جوي به
منظور كاهش خسارتهاي ناشي از
پديده
هاي زيان بخش جوي و همچنين سازگاري با اقليم منطقه ( پتانسيل يابي اقليمي ) سبب
افزايش
توليدات كشاورزي و منابع طبيعي مي
گردد .
برخي از زمينه هاي خدمات هواشناسي كشاورزي عبارتند از :
-
تعيين بهترين زمان كاشت
محصولات زراعي و تاريخ برداشت آنها با توجه به ميزان بارندگي و همچنين تغييرات
پارامترهاي ديگر جوي از قبيل دما و رطوبت .
-
پيش بيني بهترين زمان كودپاشي و سم پاشي با توجه به وضعيت
بارندگي و شرايط باد منطقه .
-
پيش بيني زمان طغيان
بيماريها و آفات ( زراعي ، باغي ، مرتع و جنگل ) و همچنين بيماريهاي حيواني ( دام
و طيور ) با توجه به نوسانات دما و رطوبت
محيط .
-
پيش بيني سرما و يخبندان
به منظور ارائه سرويسهاي خدمات هواشناسي كشاورزي از قبيل ايجاد دود و يا آبياري
باراني جهت كاهش خسارت ناشي از پديده هاي فوق .
-
تعيين زمان و مقدار آب آبياري با توجه به تغييرات رطوبت
خاك به منظور كاهش خسارت ناشي از استرس هاي گرمايي .
-
پتانسيل يابي اقليمي–
كشاورزي محصولات مختلف زراعي و باغي به منظور استفاده بهينه از منابع آب و خاك در
جهت افزايش عملكرد محصول و همچنين آماده سازي براي كاهش خسارتهاي ناشي از خشكسالي
.
-
پيش بيني كمي توليد عملكرد
محصولات مختلف زراعي و باغي استراتژيك قبل از زمان برداشت آنها به منظور سياست
گذاري در واردات و صادرات محصولات فوق .
انواع ايستگاههاي تحقيقات هواشناسي كشاورزي در
ايران
. در حال حاضر26 ايستگاه تحقيقات هواشناسي
كشاورزي و 4 مركز مطالعاتي به صورت فعال در 19 استان كشور وجود دارند ( شكل شماره
1 ) كه بر روي محصولات مهم زراعي و باغي مطالعات مربوطه از جمله ديد باني هاي
فنولوژي و اندازه گيري هاي بيومتري را انجام مي دهند
ايستگاههاي
سينوپتيك كشاورزي
:
ايستگاههائي هستند كه در آنها بطور 24 ساعته پارامترهاي هواشناسي اندازه گيري و به
مراكز مربوطه به صورت گزارش متار و سينوپ مخابره مي گردند . در اين ايستگاهها
اندازه گيري هاي فنولوژي و بيومتري و مطالعات هواشناسي كشاورزي بر روي محصولات
زراعي و باغي مختلف نيز انجام مي شود .
ايستگاههاي
تحقيقات هواشناسي كشاورزي
: در اين نوع ايستگاهها علاوه بر مطالعات و اندازه گيريهاي
هواشناسي كشاورزي محصولات مختلف ، روزانه 5
گزارش سينوپ نيز تهيه و به مراكز مربوطه ارسال مي گردد .
ايستگاههاي
تحقيقات هواشناسي كشاورزي خاص ( مراكز مطالعاتي )
: در اين نوع مراكز مطالعاتي ، تحقيقات هواشناسي
كشاورزي بر روي محصولي خاص كه داراي اهميتي
ويژه اي در منطقه است انجام ميشود براي نمونه
مي توان به مطالعات هواشناسي كشاورزي محصول زعفران در گناباد خراسان رضوي اشاره
نمود.
ديدباني هاي ايستگاههاي تحقيقات هواشناسي
كشاورزي
ديدباني هاي انجام
شده در ايستگاههاي تحقيقات هواشناسي كشاورزي عبارتند از : ديدباني هاي مربوط به
پارامترهاي آب و هوايي ، ديدباني هاي مربوط به محصول شامل مراحل مختلف رشد(
فنولوژي ) و اندازه گيريهاي بيومتري و همچنين ديدباني هاي مربوط به دما و رطوبت
اعماق مختلف خاك ( جداول 1 الي4 ) .
جدول شماره 1 : متغيرهاي اندازه گيري شده اقليمي (آب و
هوايي وخاك )
در ايستگاههاي تحقيقات هواشناسي كشاورزي
جدول شماره2: ديدباني هاي مراحل
مختلف فنولوژی گياهان زراعی
جدول شماره3: ديدباني هاي مراحل
مختلف فنولوژی درختان ميوه
جدول شماره4: اندازه گيريهاي بيومتری ( رشد
فيزيكي گياه)
انواع
محصولات ايستگاههاي تحقيقات هواشناسي كشاورزي
گزارشها
و بولتن هاي تهيه شده از ديدباني پارامترهاي مختلف آب و هوايي ، ديدباني هاي
فنولوژي و اندازه گيريهاي بيومتري محصولات زراعي و باغي به شرح ذيل مي باشند .
اطلاعات
هفتگي
اطلاعات هفتگي
روزهاي يكشنبه از ساير ايستگاهها از طريق پست الكترونيكي
(
iranagromet@irimo.ir
)
به اداره هواشناسي كشاورزي ارسال ميگردد. اطلاعات مذكور شامل ديدباني هاي مربوط به
محصول ، اقليم و خاك مي باشد كه در آن اندازه گيري رطوبت خاك در عمق 5 سانتي متري
نيز انجام مي گيرد . ضمنا تعداد 52 برگ اطلاعات هفتگي در هر ايستگاه در پايان سال
زراعي تهيه مي شود.
اطلاعات
ده روزه اقليمي - ترويجي
در بروشور ده روزه - ترويجي ، اطلاعاتي از قبيل تاريخ
رسيدن به مراحل مختلف رشد گياه ، درجه - روز رشد ، آفات و بيماريها ، اطلاعات
اقليمي ، خاك و همچنين تحليلي از تاثير عوامل هواشناسي بر روي رشد و نمومحصول
آورده مي شود. اطلاعات فوق علاوه بر اينكه به سازمان مركزي ارسال مي گردد ،
از طريق مراكز خدمات جهاد كشاورزي در اختيار
كشاورزان عزيز قرار ميگيرد.
بولتن
هاي ماهانه و فصلي
نتايج حاصل از اندازه گيري هاي بيومتري و ديد باني هاي
فنولوژي بر روي محصولات مختلف در تمامي ايستگاههاي تحقيقات هواشناسي كشاورزي به
صورت بولتن هاي ماهانه در فرمت
Excel
تهيه و به اداره هواشناسي كشاورزي ارسال مي گردد. اين
امكان نيز فراهم گرديده كه اطلاعات فوق به صورت فايل كامپيوتري به مركز ارسال و در
بانك اطلاعات سازمان مركزي ذخيره شود. هر ايستگاه براي هر محصول در طول سال زراعي
تعداد 12 نسخه بولتن ماهانه منتشر مي نمايد. اطلاعات بولتن فصلي نيز در پايان دوره
رشد پس از برداشت محصول بر روي
CD
به صورت فايل الكترونيكي به اداره هواشناسي كشاورزي
ارسال مي گردد.
جلسات
بحث هواشناسي كشاورزي
جلسات بحث هواشناسي كشاورزي هفته اي دوبار درمراكز استانها با حضور كارشناسان پيش بيني و هواشناسي كشاورزي و همچنين كارشناسان سازمان جهاد كشاورزي تشكيل مي گردد. در اين جلسات پس از بحث و بررسي در رابطه با وضعيت پيش بيني هوا و همچنين وضع موجود محصولات منطقه ، توصيه هاي هواشناسي كشاورزي براي 3 روز آينده ، صادر ميگردد. توصيه هاي مذكور از طريق ايستگاههاي هواشناسي كشاورزي به مراكز خدمات كشاورزي اعلام مي شود. درگاههای مرتبط
دسترسی فضای مجازی
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به اداره کل هواشناسی استان همدان می باشد
قابل مشاهده با : Design: Mohammadi2328}@Gmail'..com |